Nadmierne wydzielanie sebum to problem, z którym zmaga się większość osób w wieku dojrzewania. To także zmora wszystkich posiadaczek i posiadaczy cery tłustej oraz mieszanej. Choć sebum pełni ważną rolę w kwestii utrzymania zdrowej skóry, jego nadprodukcja może prowadzić do nieprzyjemnych konsekwencji - od wyświecania się, poprzez zatykanie porów, aż po trądzik. Czy da się z tym coś zrobić? Oczywiście! Jeżeli chcesz wiedzieć, jak zwalczyć nadmierne wydzielanie sebum, zapraszamy do lektury.

Z artykułu dowiesz się:

1. Co to jest sebum?
2. Od czego zależy produkcja sebum?
3. Jak sprawdzić, czy nasza skóra wydziela nadmiar sebum.
4. Jakie błędy w pielęgnacji powodują nadmiar sebum.
5. Jak zmniejszyć wydzielanie sebum?

Sebum | Co to takiego?

Sebum - zwane także łojem - to nic innego jak mieszanina lipidów, które pełnią ważną funkcję w kontekście utrzymania zdrowego stanu skóry. Substancja ta jest naturalnym olejem produkowanym przez gruczoły łojowe - gruczoły te pokrywają całe ciało z wyjątkiem wewnętrznej strony dłoni i stóp. Najwięcej ich z kolei znaleźć można na powierzchni twarzy, głowy oraz klatki piersiowej.

W składzie sebum znaleźć można liczne substancje. Najwięcej jednak zajmują kwasy tłuszczowe wraz z trójglicerydami (ponad 57%), estry wosku (około 26%), skwalen (blisko 12%) oraz cholesterol (poniżej 5%). Główne funkcje łoju to przede wszystkim nawilżanie i zabezpieczanie skóry przed utratą wilgoci, a także ochrona przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi - wirusami, bakteriami, promieniowaniem UV, wiatrem i mrozem. Sebum to także swego rodzaju naturalny kosmetyk, który utrzymuje skórę elastyczną i chroni ją przed nadmiernym wysychaniem. Bez odpowiedniej dawki łoju cera traci swoją elastyczność, a na jej powierzchni szybciej pojawiają się zmarszczki.

Od czego zależy produkcja sebum?

Produkcja sebum jest regulowana przez hormony, zwłaszcza przez hormony płciowe, w tym progesteron (w przypadku kobiet) oraz testosteron (w przypadku mężczyzn). Zjawisko nadprodukcji łoju zazwyczaj pojawia się w okresie dojrzewania, prowadząc tym samym do zatykania skóry i pojawienia się młodzieńczego trądziku. Z kolei z wiekiem ilość sebum zazwyczaj się zmniejsza, co niestety wiąże się z przesuszeniem cery i pojawieniem się pierwszych zmarszczek.

Na ilość wydzielanego łoju mają wpływ również czynniki zewnętrzne. Wysoka temperatura i suche powietrze sprzyja produkcji sebum, dlatego nasza skóra intensywnie wyświeca się szczególnie w okresie letnim. Pora dnia też ma znaczenie. Intensywna produkcja sebum zaczyna się zwykle po godzinie 10:00, natomiast słabnie wieczorem i utrzymuje się na niskim poziomie przez całą noc. Co ciekawe, tarcie skóry oraz nacisk również prowokują nasze gruczoły łojowe do wzmożonej pracy.

Do pozostałych czynników wpływających na produkcję sebum zaliczamy:

• niedobór witaminy B2, B6 oraz A w codziennej diecie,
• nieprawidłową pielęgnację skóry twarzy i ciała,
• uwarunkowania genetyczne.

Ważne jest utrzymanie równowagi w procesie produkcji sebum, aby skóra była zdrowa i dobrze nawilżona, ale niezbyt tłusta. Nadmierne lub niewystarczające wydzielanie łoju może prowadzić do różnych problemów skórnych. Jak więc uniknąć tych przykrych konsekwencji?

Nadmierne wydzielanie sebum | Test

Nim przejdziemy do wdrożenia zabiegów hamujących nadprodukcję łoju, w pierwszej kolejności warto przeprowadzić test, czy są one nam w ogóle potrzebne.

Aby ocenić, czy mamy nadmiar sebum, możemy postąpić w następujący sposób: rano umyjmy twarz przy użyciu ciepłej wody, a następnie delikatnie osuszmy ją czystym ręcznikiem (można użyć ręcznika papierowego). Po upływie 30 minut spójrzmy w lustro. Jeśli zauważymy obszary, na których skóra stała się lepka i błyszcząca, najprawdopodobniej borykamy się z nadmiernym łojotokiem. Miejsca, na które warto zwrócić szczególną uwagę, to zazwyczaj broda i kąciki nosa. Co więcej, po upływie godziny stan naszej skóry pokaże, jaki posiadamy typ cery. Jeżeli błyszczy się wyłącznie strefa T (broda, nos, czoło), jest to oznaka cery mieszanej. O cerze tłustej możemy mówić, gdy po upływie godziny wyświeca się cała twarz. Z kolei brak tych objawów to sygnał, że nasze gruczoły łojowe pracują w sposób prawidłowy.

Nadmierne wydzielanie sebum a błędy w pielęgnacji

Wiele osób, które boryka się z nadmiernym wydzielaniem sebum odruchowo sięga po kosmetyki wysuszające, które mają na celu odtłuszczenie twarzy i pozbycie się łojotoku. Niestety, choć produkty te faktycznie mogą tymczasowo zmatowić naskórek, to mają silne działanie drażniące, przez co w rzeczywistości pobudzają one pracę gruczołów łojowych. W rezultacie - ku ironii - ilość sebum się zwiększa, a twarz po czasie zaczyna wyświecać się jeszcze bardziej. Samodzielne wyciskanie zaskórników to kolejny błąd, który może skutkować nadmiernym łojotokiem. Czynność ta powoduje rozprzestrzenianie się substancji ropnych, tworząc tym samym doskonałe warunki do rozwoju infekcji bakteryjnych. Podobny rezultat może dać częste dotykanie twarzy, szczególnie nieumytymi dłońmi.

W przypadku nadmiernego wydzielania sebum niezwykle istotne jest regularne nawilżanie skóry za pomocą odpowiednio dobranych kremów i preparatów. Osoby z tłustą i trądzikową cerą nie powinny zapominać o tym kroku, ponieważ pomaga on w regeneracji naskórka i reguluje pracę gruczołów łojowych.

Jak zmniejszyć wydzielanie sebum?

Istnieje wiele domowych metod, które mogą pomóc w walce z nadmiarem sebum na twarzy. Jednym z dobrych pomysłów jest przygotowanie maseczki z zielonej glinki. Aby to zrobić, należy wymieszać 1 łyżkę glinki z niewielką ilością wody - najlepiej używać wody destylowanej, przegotowanej lub butelkowanej. Przygotowaną mieszaninę nakładamy na oczyszczoną skórę i trzymamy przez 10 do 15 minut. Kluczowe jest, aby nie dopuścić do wyschnięcia glinki na twarzy - w tym celu możemy co jakiś czas spryskać ją wodą termalną lub wybranym hydrolatem. Maseczkę stosujemy maksymalnie raz w tygodniu.

Pielęgnacja twarzy to klucz do ograniczenia stopnia produkcji łojotoku. Prawidłowe oczyszczanie skóry rano i wieczorem, a także jej dogłębne nawilżanie przyniesie szybkie efekty i pozwoli utrzymać cerę w dobrym stanie. Ważne jest także używanie kosmetyków regulujących pracę gruczołów łojowych - najlepiej, aby były to kosmetyki naturalne o prostym składzie, który nie podrażni dodatkowo naszej wrażliwej skóry.

Do utrzymania produkcji sebum na prawidłowym poziomie, warto także:

• stosować peeling raz w tygodniu,
• pić napary z bratka, szałwii lub pokrzywy,
• zrezygnować z palenia papierosów i picia alkoholu,
• korzystać w ciągu dnia z bibułek matujących do twarzy,
• stosować dietę bogatą w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT).

Nadmierne wydzielanie sebum | Podsumowanie

Nadmierne wydzielanie sebum to problem, z którym zmaga się wiele osób, szczególnie tych w okresie dojrzewania. Na szczęście, jest to trudność możliwa do pokonania. Najważniejsze w tym wypadku jest stosowanie odpowiednich metod pielęgnacyjnych i kosmetyków, które pomogą odzyskać cerze utraconą równowagę. Pamiętajmy, że sebum nie powinno być demonizowane - jest to naturalny olej, który przede wszystkim pełni funkcje ochronne i nawilżające, a jego brak skutkuje utratą elastyczności skóry i przyspieszonym procesem starzenia.

Pamiętajmy, że dbanie o skórę to proces, który wymaga cierpliwości i regularności. Nie warto się poddawać po kilku dniach, ponieważ efekty przyjdą z czasem, a nasza cera stanie się zdrowsza i bardziej zrównoważona.